Co to jest cukrzyca?1,2
Cukrzyca (łac. diabetes mellitus) jest chorobą wpływającą na sposób, w jaki organizm wykorzystuje cukier znajdujący się we krwi (glukozę). Glukoza stanowi niezbędne źródło energii dla komórek tworzących mięśnie i tkanki. Jest to również główne źródło paliwa dla mózgu. Niezależnie od typu cukrzycy, choroba ta może prowadzić do nadmiaru glukozy we krwi, co wiąże się z poważnymi problemami zdrowotnymi, stanowiącymi powikłania cukrzycy.
Jest ona też główną przyczyną śmiertelności i zachorowalności na całym świecie, a Międzynarodowa Federacja Diabetologiczna szacuje, że do 2030 roku 643 miliony ludzi będzie cierpieć na jeden z typów cukrzycy, natomiast do 2045 roku liczba ta wzrośnie do 783 milionów osób. Istnieją 3 główne typy cukrzycy: cukrzyca typu 1, cukrzyca typu 2 i cukrzyca ciążowa, z których najczęściej spotykane to przewlekłe stany cukrzycowe zwane cukrzycą typu 1 i cukrzycą typu 2. Typy te są zaburzeniami, które utrzymują się do końca życia i na które wpływ mają różnice dotyczące diety, aktywności fizycznej oraz inne czynniki stylu życia.
Cukrzyca typu 1 1,2
Cukrzyca typu 1, nazywana w przeszłości cukrzycą młodzieńczą lub cukrzycą insulinozależną, jest chorobą przewlekłą. W przypadku tej choroby trzustka wytwarza jedynie niewielką ilość insuliny lub nie wytwarza jej wcale. Insulina jest hormonem wykorzystywanym przez organizm, aby glukoza mogła zostać doprowadzona do komórek w celu wytworzenia energii. Chociaż cukrzyca typu 1 zwykle pojawia się w dzieciństwie lub w okresie dojrzewania, może występować także u osób dorosłych.
Pacjenci wymagają codziennych zastrzyków z insuliny, aby utrzymać poziom glukozy we krwi pod kontrolą.
Cukrzyca typu 2 1,2
Cukrzyca typu 2 to najczęściej występujący typ cukrzycy. Powoduje upośledzenie sposobu, w jaki organizm reguluje i wykorzystuje glukozę jako paliwo, co skutkuje zbyt dużym stężeniem glukozy we krwi. W przypadku cukrzycy typu 2 występują dwa główne problemy:
Komórki słabo reagują na insulinę i przyjmują mniej glukozy, a stan ten jest określany jako insulinooporność. Oporność ta sprawia, że hormon jest mniej skuteczny, a po pewnym czasie prowadzi do zwiększenia wytwarzania insuliny.
Niemniej jednak z biegiem czasu może rozwinąć się niewystarczająca produkcja insuliny w wyniku niewydolności trzustki, która nie nadąża za zapotrzebowaniem organizmu.
Cukrzyca typu 2 była kiedyś nazywana również cukrzycą dorosłych, ale zarówno cukrzyca typu 1, jak i typu 2 mogą rozpocząć się zarówno w dzieciństwie, jak i w wieku dorosłym. Cukrzyca typu 2 występuje częściej u osób starszych, ale wzrost liczby dzieci z otyłością doprowadził do większej liczby przypadków cukrzycy typu 2 u osób w młodszym wieku.
W jaki sposób niedobory witamin z grupy B są powiązane z cukrzycą?3-7
Witaminy z grupy B są niezbędnymi kofaktorami i koenzymami w przypadku wielu szlaków metabolicznych w organizmie. Ponieważ cukrzyca jest przewlekłym zaburzeniem metabolicznym, logiczne jest, że jedno schorzenie może mieć wpływ na drugie. Niedobór witamin B występuje powszechnie u osób z cukrzycą typu 1 i typu 2. Objawia się różnymi objawami klinicznymi, w tym także neuropatią obwodową. Niektóre witaminy z grupy B, zwane neurotropowymi, odgrywają ważną rolę w przypadku ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego, co oznacza, że utrzymanie odpowiedniego poziomu witamin z grupy B jest kluczowe dla zachowania zdrowia nerwów. Przeprowadzane badania wykazały, że osoby z cukrzycą, u których występuje neuropatia obwodowa, mają niski poziom witamin B. Ponadto, wiele osób cierpiących na cukrzycę, które leczone są za pomocą leku zwanego metforminą, ma niski poziom witaminy B12. Wytyczne Amerykańskiego Towarzystwa Diabetologicznego jak i Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego zalecają obecnie rutynową kontrolę niedoboru witaminy B12 u osób z cukrzycą, które przyjmują metforminę.
Jakie są przyczyny cukrzycy? 1
Cukrzyca to choroba przewlekła, która pojawia się wtedy, gdy poziom cukru we krwi jest wysoki (hiperglikemia) na skutek tego, że organizm nie wytwarza wystarczającej ilości insuliny lub nie może efektywnie wykorzystać wytwarzanego przez siebie hormonu.
Aby lepiej zrozumieć cukrzycę, należy najpierw dowiedzieć się, w jaki sposób zdrowy organizm wykorzystuje glukozę.
Trzustka wytwarza i uwalnia do krwiobiegu hormon zwany insuliną, który krąży w organizmie i umożliwia glukozie przedostawanie się do komórek w celu przekształcenia jej w energię lub zmagazynowania. Powoduje to obniżenie ilości glukozy we krwi. Glukoza, którą pozyskujemy ze spożywanych pokarmów, stanowi źródło energii dla komórek organizmu.
Cukrzyca jest spowodowana nagromadzeniem glukozy we krwi, gdy trzustka nie wytwarza wystarczającej ilości insuliny lub z powodu niezdolności komórek do reagowania na nią.
W skrócie
Cukrzyca to poważna choroba. Przestrzeganie planu leczenia cukrzycy wymaga całkowitego zaangażowania. W przypadku tej choroby należy postępować uważnie, aby zmniejszyć ryzyko poważnych powikłań, które mogą nawet zagrażać życiu.
Pacjenci z cukrzycą są bardziej narażeni na niedobory witamin z grupy B, które z kolei mogą mieć wpływ na układ nerwowy i być powiązane z niektórymi powikłaniami cukrzycy, takimi jak neuropatia obwodowa.
